Anayasa Mahkemesi, Yardım Toplama Süresindeki Sınırlamayı İptal Etti!
⚖️ Anayasa Mahkemesi, 2860 sayılı Yardım Toplama Kanunu’nun 10. maddesinde yer alan yardım toplama süresinin bir yılı geçmemesi ve yalnızca bir yıl uzatılabilmesine ilişkin hükmü Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti. Bu karar, yardım toplama faaliyetlerinin süresine ilişkin önemli bir değişiklik getiriyor.
Karara konu olan olayda, Sağlık Bakanlığı onayı olmayan bir ilacın temini için başlatılan yardım kampanyasının süresinin uzatılması talebi reddedilmişti. Adana 2. İdare Mahkemesi, bu reddin ardından konuyu Anayasa Mahkemesi’ne taşıdı ve ilgili kanun hükmünün Anayasa’ya aykırı olduğunu ileri sürdü.
Anayasa Mahkemesi, yaptığı incelemede yardım toplama faaliyetinin sürekli bir gelir elde etme yöntemine dönüşebileceği, yardımın amacını aşabileceği ve denetiminin zorlaşabileceği gerekçesiyle yardım toplama süresinin sınırlandırılmasında kamu yararı olduğunu kabul etti.
Ancak Mahkeme, yardım toplama faaliyetlerinin sağlık hakkı, çevrenin korunması, hayvanların korunması gibi temel hak ve özgürlüklerle yakından ilişkili olabileceği ve bu nedenle istisnai durumlarda yardım toplama süresinin uzatılmasının zorunlu hale gelebileceği sonucuna vardı.
Kanun’un, yardım toplama süresini kategorik olarak sınırlandırması ve istisnai durumlar için esneklik tanımaması nedeniyle orantısız bir müdahale oluşturduğu, bu nedenle hukuk devleti ilkesine aykırı olduğu kanaatine varıldı.
Mahkeme ayrıca, kanunun yardımın hedeflenen miktara ulaşılamaması durumunda yeni bir yardım başvurusu yapılmasına da imkan tanımadığını belirtti. Toplanan yardımların, amacın gerçekleşmesi halinde bile, benzer amaçlarla faaliyet gösteren kuruluşlara devredilmesi öngörülüyor.
Bu karar, yardım toplama faaliyetlerinin düzenlenmesinde önemli bir değişikliğe işaret ediyor. Bundan sonra, yardım toplama sürelerinin belirlenmesinde, amacın ve ihtiyaçların daha dikkatli bir şekilde değerlendirilmesi ve esneklik sağlanması gerekecek.
Esas Sayısı : 2023/181
Karar Sayısı : 2024/128
Karar Tarihi: 27/6/2024