Baro disiplin soruşturmasında, avukatların savunma hakkı tam olarak sağlanmalı, taraflara eşit haklar tanınmalıdır

Savunma Hakkının Kısıtlanması Nedeniyle Baro Disiplin Kurulu Kararının Bozulması

Karar Künyesi:

• Tarih: 23.03.2012
• Esas No: 2011/666
• Karar No: 2012/157
• İlgili Kurum: Türkiye Barolar Birliği (TBB)
• İlgili Mevzuat: Avukatlık Kanunu 137, 144, 147. maddeleri; Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 6. Madde

Uyuşmazlık Konusu:

Bir avukatın, hakkında Baro Disiplin Kurulu tarafından “Bir yıl süre ile meslekten çıkarılma” cezası verilmesine yönelik itirazı incelenmiştir. Avukat, Emniyet Müdürlüğü tarafından şüpheli müdafii olarak görevlendirilmiş, ancak şüpheli ve ailesi bu durumu kabul etmemiştir. Disiplin soruşturması sırasında savunma hakkının kısıtlandığı, usul hatalarının yapıldığı iddiaları değerlendirilmiştir.

Taraflar ve Hukuki Çerçeve:

• Şikâyetçi: Baro Disiplin Kurulu (Resen kovuşturma başlatmıştır, bireysel şikâyetçi bulunmamaktadır.)
• Şikâyetli: Avukat (Şüphelinin savunmasını üstlenen avukat)
• Uyuşmazlık Nedeni: Avukatın, vekaleti veya görevlendirilmesi bulunmayan bir şüphelinin ifadesi sırasında müdafii olarak bulunması ve bu süreçte meslek etiğine aykırı hareket ettiği iddiası.

Kararın Gerekçesi:

• Savunma Hakkının Kısıtlanması: Baro Disiplin Kurulu, şikâyetli avukata duruşma talebi olup olmadığını sormamış, tanıkların dinlenmesine ilişkin taleplerini değerlendirmemiştir.
• Usul Hataları:
  • Şikâyetli avukata yalnızca yazılı savunma süresi tanınmış, ancak sonrasında herhangi bir bilgilendirme yapılmadan disiplin kararı verilmiştir.
  • Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 6. Maddesi gereği “silahların eşitliği” ve “adil yargılanma hakkı” ilkeleri ihlal edilmiştir.
  • Şüphelinin Emniyet Müdürlüğü’nde baskı altında imza attığı iddiaları yeterince araştırılmamıştır.
  • Avukatın şüpheliye nasıl atandığına dair eksik araştırma yapılmıştır.
  • Cumhuriyet Savcısı ve ilgili diğer görevlilerin tanık olarak dinlenmesi gerektiği halde dinlenmemiştir.

Sonuç:

• Şikâyetli avukatın itirazı kabul edilmiş, Baro Disiplin Kurulu’nun “bir yıl süreyle meslekten çıkarma” cezası usul hataları nedeniyle bozulmuştur.
• Baro Disiplin Kurulu’nun, savunma hakkının tam olarak sağlanması için eksik incelemeleri tamamlaması ve yeniden karar vermesi gerekmektedir.

Değerlendirme ve Tavsiyeler:

• Disiplin soruşturmasında, avukatların savunma hakkı tam olarak sağlanmalı, taraflara eşit haklar tanınmalıdır.
• Savunma hakkının ihlali, verilen kararın geçersiz sayılmasına neden olabilir.
• Disiplin soruşturmalarında, tanık dinlenmesi ve maddi delillerin eksiksiz toplanması gerekir.
• Ceza hukukunda savunma hakkı kutsaldır; sanık veya şüphelilerin avukat seçme özgürlüğü gözetilmeli, keyfi atamalardan kaçınılmalıdır.